Møkster shoppa gamle HSD-båtar i stor stil

I 1987 blei Simon Møkster eigar av landets siste hydrofoil.
Det var "Teisten" som han kjøpte frå HSD.

Mange av dei utrangerte rutebåtane og ferjene til HSD i Bergen fekk Stavanger-redaren Simon Møkster som ny eigar. Dei blei liggjande ei tid ved Møkster si bryggje på Steinsøy ved Stavanger, før dei seilte vidare ut i verda til nye eigarar.

Dei siste dagane har eg interessert meg for mindre viktige båtar i flåten til Møkster-rederiet. Spennande stoff for oss fjordabåt-nostalgikarar!

HSD si jubileumsbok "I rute" med Bård Kolltveit som forfattar fortel det meste om dei gamle HSD-båtane. Eg starta der og trur  eg greidde å finna dei båtane som Simon Møkster hadde i sin flåte av bruktbåtar for bruk og vidaresalg i tida frå 1976 til 1988.

Legg til bildetekst"Hordaland" (ny 1937) kjøpte Simon Møkster av DSD i mai 1976.

 Seldt vidare til Kypros året etterpå.

Det starta med rutebåten"Hordaland" .

Denne HSD-veteranen kjøpte Møkster i 1976 av Det Stavangerske Dampskibsselskab (DSD). Navnet var då "Ombofjord". Stavangerske overtok ved årsskiftet 1975 - 1976 heile flåten til Jøsenfjord Rutelag i Stavanger.

Jøsenfjord-selskapet fekk brått bruk for ein ny båt etter at "Fisterfjord" brann opp i februar 1970. "Hordaland" låg i opplag i Bergen. I april 1970 var eigarskiftet eit faktum. Det nye navnet blei "Ombofjord".

Jøsenfjord Rutelag hadde store planar for sin "nye" båt. Den gamle Wichmann-maskinen på 300 hk blei skifta ut med ein MAN-maskin på 710 hk. Det blei også laga ein ny romsleg salong akterut på hoveddekket.

Den tidlegare "Hordaland" blei til "Ombofjord" i Stavanger.

Ferjerevolusjonen i Ryfylke sette ein stoppar for dei store planane med "Ombofjord". Den blei for det meste liggjande som reservebåt om vintrane fram til Stavangerske overtok heile Jøsenfjord-stasen.

Simon Møkster skifta navnet på båten til "Edelweiss". Den tidlegare rutebåten blei først brukt til messe og opphaldsrom for anleggsarbeidarane som  bygde betongplattformer i Gandsfjorden. Seinare blei båten brukt liknande føremål på Stord.

I januar 1977 selde Simon Møkster gamle "Hordaland" vidare til Caravan Shipping på Kypros. Nå blei navnet "Rumieh".I 1978 forliste skipet i Middelhavet etter å ha grunnstøytt.

"Huglo" blei til "Ulla Førre"

"Huglo" ny i 1962, blei kjøpt av Simon Møkster i 1980. Selde den
vidare til Hans Norland, Jørpeland. Omdøypt ril "Ulla Førre"

I 1980 kvitta HSD seg med den 18 år gamle ferja "Huglo". Den var levert frå Stord Verft i 1962. Simon Møkster i Stavanger var kjøparen. Men ganske raskt hadde Hans Norland på Jørpeland kjøpt ferja som blei omdøypt til "Ulla Førre". Med Odd Viga frå Hjelmeland som skipper gjekk ferja mellom den veglause Førrebotn og Vadla så lenge anleggsarbeidet pågjekk inne i fjorden. I 1987 var Jøsenfjord-farten slutt.

"Ulla Førre" ved kai i Førrebotn i Jøsenfjorden. (Foto: Helge Strand)

I 1987 blei det nytt navn. "Bjørneland". Den gamle HSD-ferja har gått i ulike ferjesamband sidan 1989. Den skal nå befinna seg i skjergarden utanfor Åbo i Bottenvika.

"Halsnøy" i Ryfylke-rute som "Party"

"Halsnøy" blei levert til HSD i 1957. Skifta navn til "Strilborg" i 1981.

"Halsnøy" var ein av dei HSD-båtane som eg beit meg merke i då eg studerte i Bergen frå 1970 til 1975. Den likna litt på fjordbussane som med kjende så godt til frå Ryfylke. 

I jubileumsboka til HSD blir den skildra som ein minivarant av "Sunnhordland". Den var tenkt brukt i rutefart i Sunnhordland, men planane blei endra med nye ferjeruter. Dermed havna den raskt i ruter i Bjørnefjorden, nærare Bergen.

"Halsnøy" var bygd ved Holmens Verft i Risør. 

I juni blei båten seld til Simon Møkster og omdøypt til "Strilborg". Aftenbladet omtalte dette kjøpet og kunne opplysa at båten nå var i bruk som moderskip for et selskap i Bergen som dreiv med dykking. I 1983 overtok Odfjell Drilling i Bergen som eigar. Nå blei navnet "Deepsea Inspector". 

I 1988 laga eg Bysiå i Aftenbladet og gjenkjende den gamle HSD-båten ved kai i Stavanger. Då kom den raskt i avisa. Ikkje det største oppslaget rett nok:

Frå Bysiå i Aftenbladet 29. februar 1988.

Navnet "Party" skulle jo tyda på at eigar, Jostein Hevrøy, sikta seg inn på blåtur-markedet i Stavanger. Stavangerske har vel vore ganske skjersette då dei måtte leiga den inn som reservebåt for rutebåten "Hidle".

I 1988 blei den tidlegare "Halsnøy" seldt til Danmark. Der blir den bruka som "veteran-restaurantbåt". Den har gått turar på Roskildefjorden. I 2000 skifta den navn til "Sagafjord".

"Etne" blei "Striltun"

"Etne" blei omdøypt til "Striltun" i 1983.

Ro-ro-båten "Etne" blei bygd ved Skaalurens Skipsbyggeri i Rosendal og overlevert HSD i februar 1962. Denne båten gjekk inn i lasteruta mellom Bergen og Sunnhordland. Det meste av lasta gjekk av og på båten over akterenden. 

I september 1983 kjøpte Simon Møkster denne båten og døypte den "Striltun". Møkster hadde båten fram til 1987. Eg har ikkje greidd å finna ut om den var noko særleg i bruk som Møkster-båt eller om den stort sett låg ved Steinsøy og venta på nye eigarar.

I 1987 blei den tidlegare "Etne" seldt til eit rederi i Kingstown, St. Vincent. Seinare blei den omdøypt til "Bequia Express" og seinare til "Gem Star". Den var i fart i 2005.

Møkster kjøpte Norges siste hydrofoil i 1987.

- Hydrofoilen tilbake, meldte Aftenbladet 17. september 1987.

Stort oppslag i Aftenbladet 10. september 1987: Hydrofoilen er tilbake i Ryfylke-fjordane. Simon Møkster har kjøpt den siste hydrofoilen i landet, "Teisten", frå HSD. Nå skulle båten setjast inn i rute mellom Stavanger og Vats. 

HSD overtok "Teisten" i 1970. Simon Møkster kjøpte båten i 1987 og ga den navnet "Strilprins" 

Aftenbladet skriv:

 Hydrofoil-alderen er tilbake i Ryfylke.

 Den driftige Stavanger-reiaren Simon Møkster har kjøpt hydrofoilen «Teisten» av HSD. Båten skal gå i arbeidsrute mellom Stavanger og Vats. Det er Norwegian Contractors som leigar båten av Møkster i samband med plattformutrustinga i Vats. «Teisten» har skifta namn til «Strilprins» og kom til Stavanger før helga.

 «Teisten» er den siste hydro-foil-båten i Norge og gjekk tidlegare i rutetrafikk mellom Bergen og Skånevik i Sunnhordland. Han har lege i opplag sidan årsskiftet medan rederiet har forsøkt å finna kjøparar. Det er ikkje kjent kor mykje Møkster har gitt for båten, men eit islandsk reiarlag var villig til å gje 1,8 million kroner. Det er likevel grunn til å tru at salssummen ligg lågare enn dette.

 «Teisten» gjer unna turen til Vats på fem kvarter og har ein marsjfart på 32 knop - bortimot 10 knop raskare enn ein westamaran. Toppfarten på hydrofoilen er heile 35 knop. - Hordalendingane sukka oppgitt at nå forsvann deira einaste hurtigbåt, humrar Møster i ein kommentar til Aftenbladet. Båten er utleigd fram til våren, men maritim transportkoordinator Gunnar Bakervik i Norwegian Contractors (NC) seier at det er gode sjansar for at kontrakten blir forlenga.

 Denne ruta blei tidlegare trafikkert av ein westamaran, men nedtrappinga etter gliden i Vats i sommar gjer at NC ikkje treng så stor båt lenger. «Teisten» går førebels direkterute til Vats, men det blir også vurdert å la han gå innom Tau og Judaberg.

Journalist Rune Nedrebø skreiv denne artikkelen.

Simon Møkster dreiv ikkje lenge som hydrofoil-redar. Året etterpå blei båten seldt vidare til Øystein E. Førre og døypt "Hinnvavåg.

"Teisten" blei bygd i Messinga, Italia i 1970. Stavanger-opphaldet varte berre til slutten av 1988. Då blei hydrofoilen seld rederi i Panama og så tilbake til Messina, Italia 1989.

"Kinsarvik" var siste ferja frå HSD til Møkster.

Ferja "Kinsarvik" blei bygd for HSD i 1962. Møkster kjøpte den i 1988. 

Så langt eg har sett, blei ferja "Kinsarvik" den siste fartøy-handelen mellom HSD og Simon Møkster. Den blei bygd i Haugesund, Brødrene Lothe, Flytedokken, i 1962. Den blei seldt til Møkster i 1988 og gitt navnet "Vikingfjord". Same år seilte den vidare til Elfenbeinskysten. Der blei ferja døypt "Dona Elvira". I 2004 blei ferja slept inn til Abidjan på Elfenbeinskysten etter å ha teke om bord liberianske flykktningar i Liberia og Ghana. 

Eg har ikkje funne spor av at denne ferja var i arbeid som Møkster-båt.

Planen min var å laga ein rask blogg om HSD-båtane som Simon Møkster kjøpte. Det blei mykje meir arbeid enn eg hadde tenkt. Eg har brukt jubileumsboka til HSD frå 2005 som ei viktig kjelde. Alle teikningane av HSD-fartøy er laga av forfattaren av boka, Bård Kolltveit. I tillegg har eg brukt Aftenblad-arkivet som er tilgjengelig på nettet. Mange andre funn er også gjort på nettet.

Hadde vært kjekt viss nokon av lesarane har bilde av dei gamle HSD-båtane i aktivitet i Rogaland som eg kunne fått lagt inn i bloggen. "Ulla Førre" burde det for eksempel vore råd å få tak i. Viss nokon har noko på lur, skal eg legga dei inn i bloggen så fort dei er i hus. 

Tips, innspel og korreksjonar tek eg mot med takk!.

Helsing jone