Bjørnen rauta i Sauda-skogane!

Den rautande Sauda-bjørnen teikna av Roar Hagen.

- Bjørn i Sauda? Nei, den må du gå lenger inn i Ryfylke med, bles sjefen min på desken i Aftenbladet.

- Men den har jo drepe fleire sauer på Hustveit. Det er jo bevis godt nok, innvende spake meg i telefonen frå Sauda-kontoret.

Ganske deprimerande når du har slete i eit år med å finna noko skikkeleg opprivande å skriva om, så blir du møtt med skepsis og vantru frå dei som skal sørga for at sensasjonane kjem på trykk. Det var stort sett stille og fredeleg i Sauda i 1979. Det var ikkje så lett å finna stoff som var egna for fyrstesida i fylkeshovedstaden.

Difor var eg i fyr og flamme då Ola O. Hustveit, ein seriøs bonde, ringde og fortalde at ein bjørn hadde herja i saueflokken hans. Saue-bonden viste fram saue-kadaveret og eg fotograferte. Bildet og manuset med den dramatiske bjørne-historia blei sendt til byen med båt. Eg håpa på å finna stoffet mitt på ein prominent plass på fyrstesida neste dag, men var jo slett ikkje sikker etter å ha blitt møtt med så mykje tvil.

Bjørneeksperten i midten var ikkje i tvil om at det var bjørn på ferde i Sauda. Dette bildet
sto på fyrstesida i Aftenbladet 28. september 1979.

Bjørne-skepsisen på Stavanger-kontoret la ingen dempar på mitt engasjement. Neste dag stilte eg Aftenbladet sin reportasje-bil til disposisjon. Med sauebonde Ola O. Hustveit og Olav Hugdal, formann i viltnemnda i Sauda, som passasjerarar kjørte med over Saudafjellet med sauekadaveret i bagasjerommet.

Grimo i Hardanger var målet for turen. Der venta Jon Velken på oss. Han var ekspert på rovdyr-drap på sau. - Ingen tvil, konstaterte han. Skadene på sauene tala sitt tydelege språk. Eksperten trudde det kunne vera fleire bjørnar på ferde i Ryfylke.

Sauda-bjørnen fekk sin velfortjente plass på fyrstesida. Bilda av Ola O. Hustveit og den daude sauen pryda avisa to dagar i løpet kort tid trass i skepsisen frå by-kollegene.

Eg hadde det ikkje like travelt kvar dag på Sauda.kontoret. Foto: Sigvart Løland.

Bjørne-stoffet fenga uansett i Ryfylke-bygdene. Kontor-telefonen kunne stå livlaus og ubrukt i timesvis. Nå ringt det meir og mindre i ett. Det var mistanke om bjørnedrap fleire stader både i Sauda og i Suldal. Eg fekk mykje interessant å skriva om.

Det toppa seg då bjørnen gjekk rundt og rauta ein månelys fredagskveld i oktober på Hustveit.

- Rett etter at fullmånen var kommen opp ved åtte-tida, høyrde eg fleire raut og eit høgt brøl berre 200 meter unna. Neste dag fann eg to sprengde lam nesten like ved gardshusa, fortalde Ola O. Hustveit til Aftenbladet.

Rautinga minna om raut frå kyr og kviger, men låg i eit høgare toneleie. Det kunne vera ei binne som kalla på ungane sine eller ei binne som var på jakt på ein passande hann.

I ettertid er det grunn til å tru at bjørnen som labba rundt i Sauda-skogane, aldri fann nokon partner her. I åra som kom etterpå var det lite bjørnestoff frå indre Ryfylke.

Kva kollegene mine i byen eigentleg trudde om Sauda-bjørnen, veit eg ikkje. Men dei lika tydelegvis bjørnerauta. Dei fekk dåverande Aftenblad-teiknar, Roar Hagen, til å foreviga den brølande bjørnen. Den kom på fyrstesida 8. oktober 1979.

Noko ekta bjørne-bilde fekk eg aldri tak i.