Ingeborg (7) måtte bu hjå bestemor for å begynna på skulen

 

Ingeborg Øvrehus fekk ein tøff start på skulegangen. Heile fyrste skuleåret
måtte ho bu hjå bestemora på Laugaland.

- Eg lengta meg nesten sjuke. Heile vinteren måtte eg bu hjå bestemor. I haustferien fekk eg grina meg til to-tre dagar heime på Helgøy. Deretter var eg berre heime jul og påske, fortel 85 år gamle Ingeborg Øvrehus frå Fister.

Ingeborg var sju år gammal og skulle begynna på folkeskulen hausten 1943, midt under krigen. Helgøy i Årdalsfjorden høyrte til Fisterneset skulekrins i dåverande Fister kommune.

I dette føreståande skuleåret blei det bestemt at det ikkje skulle vera skule her. Alternativet for fyrsteklassingen frå Helgøy var å gå på skule på Sør-Bokn, ei av Fisterøyane på andre sida av Fisterfjorden.

Fyrsteklassingen måtte bu på Sør-Bokn viss ho skulle gå på skulen der. Det var ikkje skuleskyss over fjorden. Foreldra, Inger og Jone Kleiveland, meinte dette var håplaust for yngstejenta.

Ane Laugaland med fosterdøtre og barnebarn. Inger og dottera Ingeborg til venstre. 
Jan Ullestad på fanget til Ane og Anna Ullestad til høgre. Jan er fødd i 1940. Bildet
er truleg tatt før Ingeborg begynte på skulen. Bildet tilhøyrer Nils Viga Hausken,

Dermed vende Inger seg til fostermor Ane på Laugaland. Kunne vesle-jenta bu hjå henne og gå på skule i Vormedalen? Bestemora var eit ja-menneske. Ho kunne sjølvsagt ta seg av Ingeborg. Ikkje noko problem for Ane som nå blei 72 år gammal, å få ein sju år gammal jentunge i huset.

På den tida var det ei dagsreis å komma seg frå Helgøy i Årdalsfjorden til Laugaland i Vormedalen. Dei måtte ro frå Helgøy til Fister. Ta rutebåten til Hjelmeland. Derifrå gjekk det buss til Vormedalen.

Ingeborg Øvrehus hugsar godt sitt fyrste skuleår.

- Småskulen i Vormedalen heldt til på bedehuset. Me hadde Magda Sæbø som lærar. Jorunn Laugaland, Sigfrid (Diddi) Hauge, Jørgen (Tremoen) Helgeland, Karen Moen og Anna Vikedal var også fyrsteklassingar pluss eit par-tre til som eg ikkje hugsar navna på i dag.

- Koss var det å bu hjå bestemor så lenge?

- Eg hadde ein voldsom respekt for henne. Ho følte eit voldsomt ansvar for meg. Det var viktig å komma seg tidleg heim og ikkje vasa seg vekk med dei andre ungane. Eg gav henne aldri ein klem. Syster hennar, Serina, derimot, klemte eg rett som det var, fortel Ingeborg.

Heldigvis blei det orden på skuledrifta på Fisterneset i åra etterpå, Dermed kunne Ingeborg bu heime på Helgøy i åra som kom.

- Minna frå denne vinteren førte til at eg ikkje likte bestemor så godt seinare. Men som vaksen har eg forstått meir. Ho som var eit gammalt menneske, tok det på største alvor å få ein sju år gammal jentunge i huset. Og det var tøffe tider med ein verdenskrig som herja, seier Ingeborg Øvrehus som i dag er den einaste som lever igjen av borna til Inger og Jone Kleiveland. 

PS. Inger (1895), Ane si fosterdotter, blei i 1919 gift med Jone Kleiveland, også han frå Vormedalen. Dei kjøpte gard på Helgøy og busette seg der. Dei fekk fem barn.

Anna (1907), den andre fosterdottera, blei gift med Ivar Ullestad frå Årdal og dei budde i Årdal.Dei fekk to barn. DS.

Dette var fjerde bloggen om Ane Laugaland. Planen min er å avslutta dette med ein oppsummerande femte blogg i morgon. - Viss eg lever og har helså, som moster Ane alltid sa.