Då Aftenbladet fekk vindu mot Ryfylke

 

Aftenbladet fekk orkesterplass til Sauda sentrum.

Brøytekantane var høge som hus. Fjordisen var metertjukk. Det var svinkaldt. Kvikksølvet gøymde seg så godt det kunne heilt nederst i gradestokken. Omtrent slik var vinteren 1962 då den ferske Aftenblad-journalisten, Oddvar Lavold, hadde sin fyrste vinter ved Ryfylke-kontoret i Sauda.

Ryfylke-kontoret blei åpna i september året før. Oddvar Lavold var den fyrste journalisten og Sigvart Løland var kontorist. Ryfylke og Sauda, ikkje minst, skulle få ein dekning og ein service dei berre hadde drøymt om før.

Dei åpna Sauda-kontoret saman. Journalist Oddvar Lavold, til venstre, og kontorist
 Sigvart Løland. 

Journalisten var både energisk og produktiv og dei indre deler av Ryfylke var jomfrueleg terreng. Her var det berre til å skriva i veg og fotografera i vilden sky.

Rogaland opplevde ein tøff vinter med snø og is. I Sauda sprengde dei alle tidlegare vêrrekordar. Aftenbladet var fullt av snø- og is-reportasjar frå Sauda  og all slags utrulege bilete av folk som kava på for å halda samfunnet i gang. Dollarvegen langs Saudafjorden mellom Sauda og Ropeid var stengt gong på gong. Den tjukke fjordisen hindra rutebåt-trafikken. Berre nokre få rutebåtar var i stand til å ta seg fram gjennom isen.

Metervis med snø møtte Oddvar Lavold når han åpna kontordøra ut mot gata.

Ikkje lett for ein avisjournalist som skulle senda sine tekstar og bilde til Stavanger når vegen var stengt og fjorden islagt. Tekst gjekk det jo an å diktera til hovedreaksjonen i Stavanger via telefon. Bilda var det verre med. Men når vegen åpna, kunne han senda konvoluttar med bussen frå Sauda til Ølen på ettermiddagen. Derfrå gjekk sendinga med rutebåt til Leirvik på Stord. Midt på natta kom nattruta mellom Bergen og Stavanger innom Stord og henta posten som skulle sørover.  Dermed havna sendinga frå Sauda i hovedredaksjonen i god tid før trykking klokka 12. Same kvelden kom det fersk avis til Sauda med Lavold-reportasjen.

Når du går inn i Aftenblad-arkivet så finn du Lavold-reportasjar i søkk og kav. Frå Sauda, Hylsfjorden, Suldal, Sand, Jelsa og Vindafjord. Mykje artig lesestoff og mange kjekke bilde.

Men kor blei alle dei kjekke bilda av etter at dei hadde stått på trykk i avisa? Stavanger Aftenblad hadde ikkje noko redaksjonsarkiv på den tida. Korkje original-bilda og filmane blei arkivert. Det meste er sporlaust vekke. Etter det eg forstår kan folk ha fått kjøpa bilde som dei var interesserte i og dei som var avbilda fekk ofte desse bilda av fotografen. Oddvar Lavold var ein raus mann.

Difor trur eg at det kan finnast ein god del av dei gamle original-bilda i skuffer og skap rundt omkring.

Planen min nå er å blogga i veg i den kommande tida med utgangspunkt i gamle Lavold-reportasjar. Kanskje det kunne dukka opp flotte bilde med stor historisk verdi på den måten. Fint viss folk som har originale bilde, tek kontakt.

Oddvar Lavold døde i fjor. Han blei 88 år gammal. Ein unik skribent og fotograf. Journalistane kom og gjekk ved Sauda-kontoret. Sigvart Løland arbeidde her til han blei pensjonist. Han døde i 2020, 91 år gammal.

Heller Lotto-gevinst enn ishockey-puck i øyra!

 

Her ser du beviset! Me har vore på ishockey-kamp.

Kvar einaste lørdag morgon vaknar eg med ein herleg følelse: I dag er det min tur til å vinna topp-gevinsten i Lotto. Slik har eg hatt det i åravis. Og like mange år har eg blitt like skuffa ut på kvelden. Ei og anna rekka med fire rette og ein femtilapp i premie har det rett nok blitt, men gamblinga mi har vore eit tapsprosjekt, så langt.

Sist lørdag vakna eg med den vanlege, gode følelsen. Denne kvelden skulle det blir min tur! Eg kjende det på meg.

Men denne dagen hadde eg meir program enn vanleg i mitt pensjonist-prega lørdagsliv. For fyrste gong i mitt liv skulle eg på ishockey-kamp. Kona mi og eg hadde fått gavkort frå familien til jul: Kamp i DnB Arena mellom Oilers og Vålerenga.

For å vera heilt ærleg. Dette var ein presang eg aldri har ønska meg. - Klart me ska gå, sa kånå. - Javel då, svara eg.

Dermed enda me opp på tribunen i ishallen på Tjensvoll. Eg hadde informert min bedre halvdel om at ishockey-kampar ikkje er slutt etter to omgangar. I denne sporten er det tre periodar. Koss lange dei var, visst eg ikkje, men det ville me jo finna ut når den fyrste var slutt, sa eg.

Frå mi yrkesaktive tid som journalist i Aftenbladet, var eg godt kjent med historia om den gamle sportsredaktøren i avisa som var på sin fyrste ishocky-kamp etter at denne nye sporten kom til byen: Han trudde det var som i fotball, to omgangar, og gjekk glipp av den tredje perioden.

Kånå hadde høyrt diverse historiar om tilskuerar som nesten var blitt truffe av denne pucken som dei brukar i staden for ball, men dette berre blåste eg av.

- Sjansen for å bli truffen av ein puck er vel omtrent like stor som å vinna toppgevinsten i Lotto, sa eg og viste kånå at det hang eit nett mellom oss og isen. Her var ingenting å vera redd for.

På rad tre hadde me rigga oss til med ein gjeng med ytterst siviliserte VIF-supporterar rundt oss. Ein av dei beklaga at me kom så nær dei, men eg tok den tolerante tonen: Me har ingenting mot austlandske Viffarar.

Kampen starta og eg oppdaga at sonen til vår tidlegar nabo på Byhaugen, Erik Paulsen, spelte på Oilers. Sjølv om me aldri har interessert oss for hockey, var me omgitt av ishockey-folk på Byhaugen. Det som fascinerte meg med dei, var at sjøl om dei dreiv med det eg såg på som ein bøllesport, var dei utelukkande både kjekke og veloppdragne.

Så sat med der og kikka på kampen. Ikkje mål, men spelarane dreiv nå på utpå isen. Me sat så nær banen at det høge vantet skjulte litt av isen. Derfor sat eg med blikket festa på Oilers-keeperen. Tenk viss han slapp inn eit mål.

Plutseleg sa det bang! Alle tilskuerane kikka mot meg. Eg var litt håve-tumla.

- Du blei truffen av pucken! Du blør frå øyra! Folk gjorde store auer og plutseleg kom to vakter stormande. Dei ville hjelpa meg ut.

Ein mindre-årig VIF-supporter var også truffen. Koss alvorlege skader han fekk, veit eg ingenting om. Eg hadde nok med meg sjøl.

Vaktene ville at eg skulle dra på legevakta. Dei kunne ringa etter drosje for meg, men dei ville ikkje betala drosjerekningen.

Eg blei ståande og kjenna godt etter. Kånå inspiserte øyra.

- Det ser ikkje ut til at det komme blod ut av øyregangen. Blodet kjem frå øyreflippen, meldt ho.

Me hadde sett 17 minutt med ishockey. Å sitta tre timar på legevakta og sjå på sjuke folk som trong legehjelp, var lite fristande. Me tok bussen heim.

Sidan eg er ein gammal mann som brukar blodfortynnande tabletter, blei det ein del blod før det roa seg. Men alt i alt var vel blødninga bagatell-messig. Eg hadde kanskje hell i uhellet. Viss pucken hadde truffe brillene, nasen eller tennene, kunne det blitt ein meir alvorleg smell. - Eller tinningen, seier kånå.

Me kom til oss sjøl, både meg og kånå, og rigga oss til i sofaen framfor TV-apparatet. Då det var leggetid, hadde me kosa oss med sju episodar av "Evy frå Sandnes".

Tre rette og null gevinst i Lotto. Sjansen for å vinna i Lotto er veldig liten, veit eg etter alle desse åra med gambling. Etter det eg nå forstår, er sjansen for å få ein puck i håvet på ditt livs einaste ishockey-kamp mykje større!

Men eg gir ikkje opp Lotto. Ishockey trur eg ikkje er noko for meg,