tirsdag 21. desember 2021

Tusenvis av gamlingar på tur med «Hjelmelandsfjord»

 

Captain's Dinner sto det i bildeteksten i Aftenbladet 15. juni 1967.  Kaptein Johan 
Warland tok seg tid til å snakka med gjestene som fekk servering på bildekket  på
turen gjennom Sjernarøyane. Bildet tilhøyrer Steinar Warland. 



Kvar einaste sommar blei det arrangert eldreturar i mange kommunane i Rogaland. Fleire av dei større kommunane leigde inn «Hjelmelandsfjord» til slike oppdrag mange år på rad. Stavanger var den største kunden. Dei hyrte inn «Hjelmelandsfjord» for ei heil veke om gongen slik at alle som ville fekk vera med på tur til eksotiske mål som Utstein Kloster, Sjernarøy, Jelsa og Hjelmeland.


15. juni 1967 hadde Aftenbladet ein reportasje som gir god innsikt i opplegget for desse turane. Berre les dette: "Uken til ende er Ms «Hjelmelandsfjord» chartret av Stavanger kommune for å by alderstrygdede og pensjonister en dag ut av byen og asfalten. Vel 300 passasjerer hver dag fra mandag til fredag er påmeldt til turene som har Jelsa som mål, men som blir rene fjord-cruisene slik været den senere tid har artet seg.


Det er nemnda for eldreomsorg som står for arrangementet. I fjor var Hjelmeland målet for utfartene mens Jelsa er valgt i år. Turene går gjennom øyriket ved Finnøy og Sjernarøyane på turen nordover, og tilbake gjennom Fisterøyane.


Dei eldre i Stavanger var også på tur til Utstein Kloster med «Hjelmelandsfjord».
Årstalet er ukjent. Foto: Kjell Førre.



«Hjelmelandsfjord» har både rommelig dekksplass og salonger til dette formålet, og i dette været er det godt belegg på dekket. Medlemmene i eldreomsorgsnemnda skiftes om å lede turen, og det underholdes med allsang, musikk og gode historier.


Under nord-turen blir det servert middag til samtlige, og på tilbakereisen kaffe, pølser og rundstykker. Oppholdet på Jelsa omfatter også en kort andakt, i går var det pastor Eikeland som deltok".


«Hjelmelandsfjord» blei teken ut av si vanlege rute. Dei reisande i ruta mellom Erfjord/Jøsenfjorden og Hjelmeland måtte vansmekta om bord i «Fisterfjord» eller «Jøsenfjord» i dagavis. Her hadde guttungar gått og gleda seg i lang tid til å reisa til byen med «Hjelmelandsfjord» og så kom det ein reservebåt rekande. Uff og uff for eit antiklimaks!


Stuert Berda Meland og byssegutt Roald Hettervik på «Hjelmelandsfjord» skreller
poteter før ein eldretur i 1972. Styrmann Sverre Norheim er tilskuar. 
Foto: Kjell Førre.


For mannskapet var det late dagar. Ikkje mykje krettur eller mjølsekker å bala med. Men for restaurasjonen var det knall-travelt.

Stuerten måtte handla inn i stort for å ha nok forsyningar om bord til å metta alle gamlingane og dei i byssa måtte skrella poteter til langt på kveld for å vera klar til å koka middag neste føremiddag.


Roald Hettervik frå Borgøy i Tysvær fekk som 17-åring oppleva stresset i bysse-avdelinga på «Hjelmelandsfjord» då han var byssegutt om bord i 1972 frå februar til september.


Han kom frå byssa på skuleskipet «Gann». Ein av dei tilsette der lova at han kunne skaffa unge Hettervik jobb. For han kjende kaptein Johan Warland på «Hjelmelandsfjord» og tok kontakt med han. Det gjekk i boks og tysværbuen fekk seila mellom Hjelmeland og byen i eit halvt års tid med stuert Berda Meland som sjef for bysseavdelinga. Seinare drog han på fiske i fleire år med diverse skøyter frå Borgøy. Deretter blei han fabrikkarbeidar på Hydro på Karmøy.


Nå er han pensjonist og har flytta heim til Borgøy igjen. Der er han blitt medeigar i Borgøy sjøhus som er ein populær serveringsstad for båtfolk og hyttefolk i nordfylket. Så du møter han kanskje viss det blir eit normalt sommarliv på Borgøy kommande sommar.


Denne beskjedne bloggaren var matros om bord i «Hjelmelandsfjord» sommaren 1966 og fekk då oppleva eldretur med dei eldre frå Sandnes. Dei drog til Årdal på ein fin junidag. Då sa folka om bord at det heilt sikkert var kaptein Warland som hadde bestemt at det var Årdal som var målet. For han budde der og dermed fekk han besøka kona medan båten låg der inne.


Pasientane på Dale psykiatriske sjukehus var også på dagstur med «Hjelmelandsfjord» sommaren 1966. Men då gjekk båten berre ein rundtur utan å gå til kai nokon plass. Dale-pasientane fekk ikkje gjera strandhogg i Ryfylke.


Tenk at eg skreiv nedlatande om gamlingar på tur. I dag hadde eg som 72-åring vore midt i målgruppa for den slags velferdstilbud.


Dette var blogg nr. 20 om «Hjelmelandsfjord». Eg veit ikkje lenger koss dette skal enda. Uansett. Det kjem meir!


Kommentarar på Facebook:

Aslaug Warland Ur

Då eg var lita fekk eg vera med far på slike turar😀 me gjekk til Sandnes med Hjelmelandsfjord kvelden før og eg låg på «flatseng» i lugaren til far på brua

Aslaug Warland Ur er dotter til kaptein Johan Warland.

Endre Nordbø
Me reiste vel på skuletur og med Hjelmelandsfjord på 60 talet.Eg trur me var i Sandnes,Utstein kloster og Haugesund med Haraldstøtta.

2 kommentarer:

  1. Mye bra å lese her. Kanskje Helgøye'en har overtatt noe "eldreturene"?

    SvarSlett