Den alltid solbrune og myndige kaptein Johnsen

Johan Johnsen var kaptein på "Fjordbris" frå 1953.
Seinare var han på Tau-ferjene i mange år. 

Kapteinen på «Fjordbris» var ingen kemsomhelst i Stavanger i 1960. Det kjem klart fram i avis-intervjuet med Johan Johnsen på føresommaren dette året. Ein alltid solbrun mann med eit sterkt ansikt, står det å lesa. Avisa antydar også at kaptein Johnsen er påtenkt som kaptein på den nye Tau-ferja som skulle komma året etterpå.

 Eg har personleg skreve av RA-artikkelen ord for ord:

«Han er alltid solbrun og har et markert sterkt ansikt, den 55 år gamle skipper Johan Johnsen på Stavangerskes «Fjordbris». Det er ikke det grann rart at både Tau-folket og shortsbekledte byjenter på vei til hyttå på Strand føler seg ekstra trygge og vel til mote når skipper Johnsen står på brua og gir sin ordre med myndig stemme. Johnsen er fra Hjelmeland, og det han ikke vet om fjordene våre er det slett ingen vits i å ha noe kjennskap til. I 1953 ble han skipper på «Fjordbris» som denne sesongen har sitt siste år i Tau-rutå. Han begynte å seile i 1927 som matros på gamle «Robert».

"Fjordbris" gjekk på Tau og Jørpeland fram til den fyrste Tau-ferja kom i 1960.

- Må lære å kryba før du kan gå, sier Johnsen og er barsk å se på i svart uniform med mange gullstriper.

- Har stortrafikken begynt for sesongen?

- Nei, det virkelige storinnrykket begynner ikke før i juni, men alt nå er hyttefolkene å se med full opp-pakning på lørdagsbåtene.

- Er «Fjordbris» for liten i sesongen?

- Vi kjører så mange turer pr dag – sju til dagen – at det nesten aldri hender vi kommer opp i et antall passasjerer på 405 som «Fjordbris» kan ta. Men på de helt store dagene kan det skje at vi nærmer oss 400. Biler er det imidlertid alltid fullt av. «Fjordbris» kan ta 12 biler, men den nye båten som skal settes inn på Tau, kan ta 30. Det blir noe annet.

. Og da forlater De «Fjordbris» og går over på den nye?

. Det er det styret som bestemmer, ikke jeg. Men jeg liker «Fjordbris» godt – det er en gilde båd.

- Og passasjerene er også greie?

- Ja. Det går fint. Sjeldent noe leven, sier Johnsen.

Affa»

Signaturen Affa – Anders Friestad var journalist i RA i fleire år tidleg på 1960-talet. Han var opprinnelig fra Egersund, typisk allrounder som fekk jobb i avisa etter at Bjørn Bjørnsen slutta. Han jobba i avisa samen med Knut Joner. Han døde i forholdsvis ung alder.

Johan Johnsen som matros
på "Fisterfjord".

Då den splitter nye «Tau» blei sett i den nye ferjeruta, var det Johan Johnsen som var kaptein. Der blei han verande fram til ferjekapasiten på Tau-sambandet blei dobla då den nye «Strand» kom i 1966. Johan Johnsen blei pensjonist ved årsskiftet 1969 – 1970.

For å skilja han frå andre med same etternavnet i Stavangerske, blei han ofte omtalt som «Hjelmelandsjohnsen». Han kom frå Hjelmelandsvågen og gløymte aldri det. Det var alltid rikeleg med hjelmelandsbuar på dei båtane der han hadde kommandoen.

Arthur Bastlid frå Hjelmeland var rormann og kaptein Johnsen si høgre hand i styrehuset både på «Fjordbris», «Tau» og «Strand».

«Fjordbris» blei den faste båten i Tau- og Jørpelandsruta utover på 1950-talet og var forløparen for Tau». Ruta omfatta Jørpeland, Idse, Idsal og Solbakk i tillegg til Tau. På Tau var det knallhard konkurransen med «Årdalsfjord» som tilhøyrte Jøsenfjord rutelag. Dei to båtane kappkjørte ofte til byen.

Notil i Aftenbladet 7. mars 1953.

- Hjelmelandsjohnsen likte ikkje å komma etter «Årdalsfjord» til byen. Styrmennene fekk gjennomgå viss dei ikkje hadde fått passasjerar, bilar og last fort nok om bord på Tau. Men maskinfolka hadde det verst. Dei måtte ofte jobba til langt på natt for at maskinane skulle vera klar til neste dag, fortalde Sigurd Døskeland som seilte mange år på «Fjordbris» som matros og styrmann.

Johan Johnsen var fødd på Hjelmeland i 1905. Han var eldste av ni søsken. Foreldre var Adolf og Marta Johnsen.

Kaptein Johnsen var fetter til Jan Johnsen som var ein svært populær ordførar i Stavanger på 1960-talet.

Sonen til Johan Johnsen, Magne, var også ferjekaptein i Stavangerske. 

Eg har ikkje greidd å skaffa bilder av kaptein Johan Johnsen. Bilde-materialet er kopiert frå avis-artiklar i Aftenbladet. Vil gjerne komma i kontakt med folk som kan har betre bilde.