tirsdag 9. februar 2016

Politikarane tullar med trolleybussen!

I Aftenbladet fann eg bildet av denne trolleybussen frå Sveits. 


Trolleybussen kom plutseleg seilande inn i den stadig pågåande kollektiv-debatten på Nord-Jæren i haust. Det skulle gå trolley i Stavanger igjen etter over 50 års pause. For meg står det for lengst klart: Bussar og bybane er altfor vanskeleg for dei stakkars politikarane vår. Plutseleg står ikkje trolleybussen så sterkt politisk lenger. Nå vil dei folkevalde ta ein batterirunde.

Her kjem litt rein innsikt:

Eg er verken for eller mot trolleybuss. Men eg har faktisk jobba på trolleybuss. Trur du at eg lyg? Nei du. Som samfunnsansvarleg student i Bergen frå 1970 til 1975, gjorde eg ein formidabel innsats gjennom studietida med å halda den kommunale etaten Bergen Sporvei i gang. På den tida hadde Sporveien to trolleybuss-linjer. Linje 2, sjølve hovedpulsåra i det bergenske bussliv, gjekk i den tida frå Bolstad ved Mannsverk forbi Haukeland sykehus til sentrum og endestasjon under Smørs bro.  Den andre trolleyruta var linje 5 som gjekk Mulen - Møhlenpris.

Som student uten uniform, men med skjegg, halvlangt hår, strikkegenser og fløyelsbukse blei du ikkje akkurat teken mot med stor jubel i det etablerte bussførar-miljøet i Sporveien. Men det var sjåførmangel. Studentar med buss-kompetanse hadde dei bruk for. Me fekk kjøra gamle dieselbussar, og ein og annan ny, til me såg mannen med ljåen. Men det å kjøra trolley-buss, var uaktuelt for tilfeldige student-noviser. Kravet var fast tilsetting og ansiennitet for å bli opplært i å tråkla ein gul buss med kjælenavnet Spurtning med stenger på taket. Stengene skulle ha kontakt med luftledningane slik at bussen fekk straum. I nokon kryss skulle bussen renna gjennom slik at luftledningane valde rette ledningar på vegen vidare. Viss sjåføren brukte "gasspedalen" skifta stengene over til ledningane til den andre busslinja. Litt opplæring måtte til. Studentane blei ikkje påkosta den slags kurs.

Inngangen var bak på Sputniken. Det sat konduktøren og selde billettar.


Men det var fleire jobbar på trolleybussen. På linje 2 var det konduktør. Dei gamle trikkekonduktørane var omskolerte til busskonduktørar og sat bak i bussen og selde billettar. Alle som skulle kjøra buss, blei opplærte i billettsalg på trolleybussen. Studentane fekk i tillegg ofte jobben med å vikariera bak i "bingen" som konduktørplassen blei kalla. Passasjerane gjekk inn bak på desse bussane og kjøpte billettar medan bussen var i fart. Raskt og effektivt.

I 1971 eller 1972 ville sporveisleiinga kvitta seg med trolleybussane. Då starta trolleybuss-marakkelet i Bergen. Det gjekk jo 15-20 bussar drivne med rein elektrisitet i bytrafikken. Tenk for ein miljøkatastrofe viss dei blei skifta ut med dieselbussar. Politikarane gjekk bananas. Bergen Sporvei
blei pålagde å driva vidare med trolley slik at miljøet blei berga. Det har vore trolleybussar i alle år i Bergen. Heilt fram til i dag.

Bergen Sporvei reiste til det kommunist-styrte Tsjekkoslovakia og kjøpte Skoda trolleybussar. Dei var omtrent ubrukelege. Det gjorde spesielt inntrykk på meg at Skoda-bussane ikkje hadde plass til kjettingar i hjulkassane. Når snøen la seg i Hansa-byen, blei trolleybussane erstatta med durande diesel.

Skoda-fiaskoen førte heller ikkje til noko trolley-punktum. Den eine trolley-generasjonen etter den andre har trilla rundt i Bergen. Min yngste son slapp inn i trolley-paradiset. Kry som ein hane kjørte han linje 2 på Natlandsveien som vikar. Han fekk aldri fast plass, men likevel.

At Stavanger-politikarane ikkje var særleg begeistra for nye trolleybussar, var ikkje overraskande. Men at dei klaga på desse straumlinjene i bygatene, var uventa. Bybanen som dei same politikarane var så begeistra for, hadde også hatt bruk for straumledningar i lause lufta.

Og bybanefantasten Per A. Thorbjørnsen frå Venstre uttalte at trolleybussen var utgått på dato alt i 1969 då han reiste frå Bergen. Av alle burde han visst at i Bergen blei trikken utrangert alt i 1965.

Nå har dei fått Bybane i Bergen. Den har sett mange slags hår i hovudet på politikarane i Bergen. Då banen skulle byggjast nordover frå sentrum stoppa alt opp i ein politisk labyrint som ingen ser ut til å kunna klara opp i.

Og ein ting må du vita: Om ikkje lenge kan du reisa med Bybanen frå sentrum til flyplassen på Flesland. Men då må du ha god tid. Turen til flyplassen vil ta ein time. Dei som driv flybussen i Bergen, ser framtida lyst i møte.

Slik eg ser det må jo trolleybuss vera betra enn bybane. Det må vera betre å reisa med ein farkost med gummihjul enn ein som går med jernhjul på skinner.

Batteribussar er ikkje ferdig utvikla ennå. Dei må ladast og ladast. Eg trur ikkje at dei kvite elbussane som har gått i Stavanger den siste tida, har vore nokon stor suksess.

Kollektivtrafikk er for innfløkt for politikarar.

La oss få dieselbussar med turbo. Brumm. Brumm.




















Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar